Новости
Қазіргі кезде Әлеуметтану қорлар орталығы мекемесі Ақпарат және қоғамдық даму Министрлігінің гранты және «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» ҰАҚ бірлесе отырып «Қазақстан Республикасындағы діни мәселелелерінің қазіргі жағдайын шолу бойынша баяндама» атты кешенді әлеуметтік зерттеулер жүргізді.
Осы зерттеулер шеңберінде, Қазақстан Республиксындағы діни жағдайларға сараптама беру, діннің деңгейін анықтау сонымен қатар халықтың діни конфессионалдық бағыты және әртүрлі діни өкілдері мен діни ағымдарының қарым қатынастарының қазіргі халі, төзімділік деңгейі мен діниаралық келісім бойынша проблемалық аспектілерді анықтау және оның шешу жолдары қарастырылады деп күтілуде. Зерттеулер ҚР Астана, Алматы, Көкшетау, Шымкент және Түркістан облысын қамтып, елдегі діни мәселелердің алдағы жылдарға болжамы туралы ұсыныстар дайындалды. Осы зерттеулердің қорытындысы бойынша Әлеметтану қорлар орталығы 2018жылдың 15 қарашасында Шымкент қаласының, Түркістан облысының қоғамдастығына атап айтқанда, діни бірлестіктер мен үкіметтік емес ұйымдармен қызығушылық білдірген мемлекеттік органдарға презентация ұйымдастырды. Бұл шолу бойынша діни қызметтің және діни бірлестіктердің олардың мемлекет пен әртүрлі Республика көлеміндегі әлеуметтік институттармен әрекеттестігінің негізігі бағыттарын баяндалды. Зерттеулердің шеңберінде XIX-XXғасырдағы діни конфессиялардың даму тарихына қысқаша үзінді беріліп, Қазақстан Республикасының тәуелсіздік алуына дейінгі, Кеңес одағындағы діни ұйымдардың жағдайына тоқталып, ары қарай, ҚР діни бостандық бойынша халықаралық міндеттемелеріне де қысқаша түсініктер және діни саладағы ұлттық заңнаманың трансформациялануы, елдің әлеуметтік демографиялық категорияларының діни деңгейіне сараптама әр түрлі аймақтар бойынша берілді сонымен қатар, бұқаралық ақпарат құралдарындағы әртүрлі аймақатардағы дін тақырыбына атап айтқанда, діни экстремизм және терроризмнің алдын алу бойынша жарияланған мақалаларға да көңіл бөлінді. Бұл маңызды баяндама Әлеуметтану қорлар орталығының сайтында толық мәтіні және баспа түрінде де жарияланады. Қызығушылық білдірген сараптамашылар және ұйымдар осы баяндаманың толық мәтінін Әлеуметтану қорлар орталығынан алуларыңызға болады.
На основании совместного сотрудничества с НАО «Центр поддержки гражданских инициатив» и гранта Министерства информации и общественного развития РК «Социологический ресурсный центр» провел комплексное социологическое исследование по подготовке доклада: «Обзорный доклад о состоянии религиозной сферы в РК». В рамках исследования проводились анкетирование населения Алматы, Астаны, Кокшетау, Шымкента и Туркестана, опрос экспертов, теологов и представителей государственных и правоохранительных органов с целью анализа религиозной ситуации, определения уровня религиозности и конфессиональной ориентации населения, отношений между представителями различных конфессий и религиозных течений. По итогам исследования 15 ноября т.г. СРЦ провел презентацию итогов исследования в г.Шымкенте для представителей общественности, сотрудников заинтересованных государственных органов, религиозных объединений, НПО г.Шымкента и Туркестанской области.
Обзорный доклад освещает основные направления религиозной деятельности в республике, в том числе деятельность представленных религиозных конфессий и религиозных объединений, а также их взаимодействие с различными социальными институтами и государством. В рамках проведенного исследования предлагается краткий очерк развития религиозных конфессий на рубеже XIX-XXвв., положение религиозных организаций в советский период до обретения независимости РК, дается краткое изложение международных обязательств республики на религиозную свободу, трансформации национального законодательства в религиозной сфере, анализируются уровни религиозности различных социально демографических категорий населения в выборочных регионах, освещение религиозной тематики в печатных средствах массовой информации в различных регионах, вопросы противодействия религиозному экстремизму и терроризму. Полностью Доклад будет опубликован на сайте СРЦ и выпущен в печатном виде. Заинтересованные эксперты и организации имеют возможность обратиться за полной версией Доклада в СРЦ.
Қазіргі кезде Әлеуметтану қорлар орталығы мекемесі Ақпарат және қоғамдық даму Министрлігінің гранты және «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» ҰАҚ бірлесе отырып «Қазақстан Республикасындағы діни мәселелелерінің қазіргі жағдайын шолу бойынша баяндама» атты кешенді әлеуметтік зерттеулер жүргізді. Осы зерттеулер Алматы, Астана, Көкшетау, Шымкент қаласы, Түркістан облысында ҚР діни жағдайларға сараптама беру, сонымен қатар халықтың діни конфес-сионалдық бағыты және әртүрлі діни өкілдері мен діни ағымдарының қарым қатынастарының қазіргі халі, төзімділік деңгейі, діндарлықтың деңгейін анықтау, діниаралық келісім бойынша проблемалық аспектілерді анықтау және оның шешу жолдарын анықтау мақсатында жоғарыда аталған 5 аймақтың жергілікті халықтың арасында және дінтанушылармен сонымен қатар діни сараптамашылармен, мемлекеттің және құқық қорғау органдарының өкілдерімен сауалнамалар және кездесулер жүргізілді. Осы зерттеулердің қорытындысы бойынша Әлеуметтану қорлар орталығы мекемесі презентация ұйымдастырып отыр. Бұл презентация 2019 жылдың қараша айының 15 жұлдызы күні сағат 10.00 да Шымкент қаласы, А.Асқаров көшесі, Мир пиццы кафесінің екінші қабатында орналасқан банкет залында өткізіледі. Осы мәселені Бұқаралық ақпарат құралдарында жариялау мақсатында журналисттер шақырылады. Туындаған сұрақтар бойынша зерттеулер ассистенті Кыдырова Лаззат Курманбековнамен мына 701 482 9954 ұялы телефонымен хабарласуларыңызға болады.
Жаңалықтар
24 июля т.г. Исполнительный директор СРЦ Айдосов С.Б. встретился в Нур-Султане с вице-министром МИОР РК Маратом Азильхановым, председателем Комитета по делам религий МИОР РК Е.Нукежановым и др. экспертами для обсуждения актуальных вопросов подготовки СРЦ Национального доклада по состоянию религиозной сферы в РК, текущей ситуации по соблюдению прав и свобод в религиозной сфере.
Исследовательская группа СРЦ в рамках подготовки обзорного доклада по состоянию религиозной сферы в РК при поддержке НАО "Центр поддержки гражданских инициатив" и МИОР РК встретилась с врио руководителя Управления по делам религий Туркестанской области Раушан Жунисовой, директором Центра по изучению религий при Управлении Медетом Халыковым, полевыми сотрудниками Центра. Стороны обсудили текущую религиозную ситуацию в регионе, проблемные стороны развития религиозных конфессий, пути и методы противодействия религиозному экстремизму и терроризму. Стороны отметили важность сотрудничества государственных и неправительстенных исследовательских организаций в освещении религиозной ситуации для объективной оценки современных тенденций.
Қазіргі кезде Әлеуметтану қорлар орталығы мекемесі Ақпарат және қоғамдық даму Министрлігінің гранты және «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» ҰАҚ бірлесе отырып «Қазақстан Республикасындағы діни мәселелелерінің қазіргі жағдайын шолу бойынша баяндама » атты кешенді әлеуметтік зерттеулер жүргізуде.
Осы зерттеулер шеңберінде, Қазақстан Республиксындағы діни жағдайларға сараптама беру, діннің деңгейін анықтау сонымен қатар халықтың діни конфессионалдық бағыты және әртүрлі діни өкілдері мен діни ағымдарының қарым қатынастарының қазіргі халі, төзімділік деңгейі мен діниаралық келісім бойынша проблемалық аспектілерді анықтау және оның шешу жолдары қарастырылады деп күтілуде. Осы мәселелер төңірегінде, қызығушылық білдірген мемлекеттік органдарға елдегі діни мәселелердің алдағы жылдарға дамуы болжамы туралы ұсыныстар дайындалады. Қорытынды есеп Қазақстан Республикасының Үкіметіне ұсынылады.
Егемендікті алған жылдардың басында Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә. Назарбаев жас мемлекеттің саяси даму формуласының тірегі ретінде «әртүрлілік арқылы бірлікке», ерікті теңдік пен достыққа, өзара диалогқа және мықты келісімге бағытталған бүкіл қазақстандықтардың ұлттық-рухани бірлігін қабылдады.
Өз гүлденуінің алтын кілті ретінде әр түрлі этникалық топтар мен діни сенімдердің арасындағы бейбітшілік, диалог, үйлесім пен достықты таңдай білген қазақстан жұрты Көшбасышысымен бірге ең басты нәрсеге қол жеткізді – болашақ ұлттың тұрақтылығы мен қауіпсіздігін нығайту үшін бірікті.
Тұтастай алғанда, Қазақстанның дін және діни қызмет саласындағы мемлекеттік саясатының негізгі мәні тәуелсіздік таңы кезінде Елбасы жариялаған конфессияаралық және ұлтаралық келісімді насихаттау және нығайту саясаты бүгінгі күнге дейін маңыздылығын жойған жоқ.
Ширек ғасырдан астам уақыттан бері мемлекеттік-конфессиялық қарым-қатынастар мен діни сенім бостандығы саласындағы теңдестірілген саясат мемлекеттің іс-әрекеттерінің нақты және мүлтіксіз стратегиясының басты нәтижесі болды.
Дін саласындағы, оның ішінде діни бостандық бойынша мемлекеттік саясаттың негізгі бағыттары: «Қазақстан-2050» Стратегиясы: қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағытында», Қазақстан Республикасы Президентінің «100 нақты қадам: Баршаға бірдей қазіргі заманғы мемлекет» «Институционалдық трансформация, қауіпсіздік және сыбайлас жемқорлыққа қарсы күрес» бесінші басымдығында, Мемлекет басшысының «Қазақстанның үшінші жаңғыруы: жаһандық бәсекеге қабілеттілік» атты халыққа Жолдауында, Қазақстан Республикасы Президентінің 2017 жылғы 20 маусымдағы № 500 Жарлығымен бекітілген Қазақстан Республикасы Президентінің 2017-2020 жылдарға арналған дін саласындағы мемлекеттік саясат тұжырымдамасын және Конституцияның 39-бабының 2-тармағын іске асыру туралы Мемлекет басшысының нұсқауларында белгіленген мақсаттар мен міндеттерді іске асыру арқылы анық және нақты түрде қалыптасады.
Орта мерзiмге арналған мемлекеттiк саясат тұжырымдамасының мақсаттарына жүйелi және дәйектi қол жеткiзу алгоритмi Қазақстан Республикасының Үкiметi 2017 жылғы 19 қыркүйектегi № 580 Қазақстан Республикасының Үкiметi бекiткен 2017-2020 жылдарға арналған Қазақстан Республикасының Дiн саласындағы мемлекеттiк саясат тұжырымдамасын iске асыру жөнiндегi iс-шаралар жоспарында нақты айқындалады.
Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі дін саласындағы мемлекеттік саясатының тұжырымдамасы және осы Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары қазіргі уақытта қоғамдағы конфессияаралық және ұлтаралық келісімнің одан әрі нығаюы үшін сындарлы жағдайларды қамтамасыз етудің көп деңгейлі жүйесіндегі негізгі бағдарлама құжаттары болып табылады, республикадағы сенушілердің мүдделерін үйлестіреді.
Қазақстан Республикасының 2020 жылға дейінгі дін саласындағы мемлекеттік саясатының тұжырымдамасы және осы Тұжырымдаманы іске асыру жөніндегі іс-шаралар жоспары қазіргі уақытта негізгі бағдарлама құжаттары болып табылады. Тұжырымдамаға сәйкес, зайырлы мемлекет діни бостандық үшін жағдай жасайды, ішкі істерге және діни бірлестіктердің канондық мәселелеріне араласпайды.
Қазақстанның дін саласындағы мемлекеттік саясатты ынталандыру бойынша жүйелі және дәйекті іс-қимылдар әлемдегі жаһандану әлемінің қауіп-қатерлерін есепке ала отырып, осы саясаттың негізі ретінде дінаралық және конфессияаралық келісімнің бірегей моделін қалыптастыруға мүмкіндік берді.
Одним из важнейших факторов достижения успеха Республики Казахстан является наличие долгосрочной стратегии духовной модернизации общества, выверенных целей по регулированию религиозной сферы и целенаправленной политики по их достижению.
Светское устройство государства - важное историческое достижение народа Казахстана.
Казахстан, обладая уникальными историко-культурными условиями, самобытностью общественного развития и спецификой религиозной сферы, реализует собственную модель государственно-конфессиональных отношений.
Конституционная норма о светском характере государства является основополагающей характеристикой государственно-конфессиональных отношений в Республике Казахстан.
Свобода совести - это необходимое и неотъемлемое условие развития демократического общества, один из основных элементов системы прав и свобод человека.
Свобода вероисповедания как одно из фундаментальных прав человека имеет особое значение для нашего государства, которое всегда отличают глубокие религиозные традиции и поиск духовного смысла бытия.
Идеал свободы вероисповедания получил чрезвычайно широкое признание во всем мире и сегодня утверждается не только всеми важнейшими международными документами - декларациями и пактами по правам человека, но и подавляющим большинством конституций стран мира.
Проблема свободы вероисповедания тесно взаимосвязана с политическими, правовыми и нравственными процессами, происходящими в конкретном обществе.
Республика Казахстан – светское, демократическое государство, в котором каждому гарантирована свобода совести и приверженцы всех конфессий равны перед законом. На пути к этому страна прошла ряд этапов.
Вторая половина XX и начало XXI веков ознаменовались значительной диверсификацией религиозности, происходящей в контексте процессов миграции, модернизации и глобализации. На смену идее секуляризации, вытеснения религии из повседневности, её исчезновения, приходит осознание изменения ее роли и места в социальных процессах и явлениях в связи с процессом ревитализации (возрождение).
Общей предпосылкой данного процесса выступили общественно-политические изменения, которые оказали влияние на многие стороны жизнедеятельности общества, формируя адаптированное религиозное самосознание, трансформацию мировоззрений, выразившихся в изменении форм религиозности.
В этот период стали активно возрождаться духовные традиции, строиться мечети, храмы и другие культовые сооружения. Постепенно, но динамично возросло число верующих.
Поиск новых подходов во взаимоотношениях государства и религиозных объединений привел к разработке соответствующей законодательной базы, внесению дополнений и изменений в конституционно-правовые основы в области прав человека и гражданина.
Одним из первых законодательных актов после обретения Казахстаном своей государственной независимости стал Закон РК «О свободе вероисповедания и религиозных объединениях», принятый в 1992 году и обозначивший базовые принципы конфессиональной политики молодой страны.
Закон создал равные и благоприятные условия для реализации конфессиями своих функций, предоставил им широкие возможности для деятельности, что способствовало значительному росту количества религиозных объединений в Казахстане.
Главным достижением данного Закона стало то, что он обеспечил законодательные основы, приведшие к отсутствию межконфессиональных конфликтов в полиэтничном и поликонфессиональном Казахстане, а также сформировал на международной арене положительный имидж страны как инициатора диалоговых площадок регионального, континентального и мирового уровня.
Закон гарантировал право на свободу вероисповедания (статья 1), равенство граждан Республики Казахстан независимо от их отношения к религии (статья 3), запрет на организацию политических партий религиозного характера и другие.
Қазіргі кезде Әлеуметтану қорлар орталығы мекемесі Ақпарат және қоғамдық даму Министрлігінің гранты және «Азаматтық бастамаларды қолдау орталығы» ҰАҚ бірлесе отырып «Қазақстан Республикасындағы діни мәселелелерінің қазіргі жағдайын шолу бойынша баяндама» атты кешенді әлеуметтік зерттеулер жүргізуде.
Осы зерттеулер шеңберінде, Қазақстан Республиксындағы діни жағдайларға сараптама беру, діннің деңгейін анықтау сонымен қатар халықтың діни конфессионалдық бағыты және әртүрлі діни өкілдері мен діни ағымдарының қарым қатынастарының қазіргі халі, төзімділік деңгейі мен діниаралық келісім бойынша проблемалық аспектілерді анықтау және оның шешу жолдары қарастырылады деп күтілуде. Осы мәселелер төңірегінде, қызығушылық білдірген мемлекеттік органдарға елдегі діни мәселелердің алдағы жылдарға дамуы болжамы туралы ұсыныстар дайындалады. Қорытынды есеп Қазақстан Республикасының Үкіметіне ұсынылады.
СРЦ начинает проведение комплексного социологического исследования по обзору религиозной ситуации в РК при поддержке НАО "Центр поддержки гражданских инициатив" и Министерства информации и общественного развития РК.
Для анализа и исследования религиозной ситуации в Республике Казахстан, определение уровня религиозности и конфессиональной ориентации населения, состояния отношений между представителями различных конфессий и религиозных течений, уровня терпимости и межконфессионального согласия, выявления проблемных аспектов и путей их решения, текущей ситуации в Казахстане в рамках проекта будет проведен экспертный опрос 20 экспертов, представляющих различные государственные, неправительственные и международные организации, религиозные, научные и учебные учреждения, правоохранительные органы в трех регионах Казахстана: Шымкенте и Туркестанской области, Алматы, Астане и Акмолинской области, 10 фокус-групповых интервью в двух регионах РК с различными представителями религиозных объединений. Выбор вышеозначенных географических регионов связан с присутствием больших диаспор этнических и религиозных меньшинств именно в этих регионах. Также будет проведен контент-анализ (содержания) местных казахстанских масс медиа на русском и казахском языке на предмет освещения положения меньшинств в Казахстане и отношения местных сообществ к их нуждам. В рамках проекта исследоваительские мероприятия будут проводиться в Шымкенте и Турскестанской области, Алматы, Астане и Акмолинской области с целью учета региональных различий и наиболее полного географического представительства. Предложенные методы анализа позволят создать картину религиозной ситуации в Республике Казахстан, определение уровня религиозности и конфессиональной ориентации населения, состояние отношений между представителями различных конфессий и религиозных течений, уровень терпимости и межконфессионального согласия, и тенденций развития процесса, и выработать необходимые рекомендации. Результаты исследования в виде аналитического отчета на русском и казахском будут презентованы на специальной презентации круглом столе в Шымкенте, а также опубликованы в открытой печати, на сайте организации и распространены среди заинтересованных структур. Издание аналитического отчета на казахском и русском языках по 100 экземпляров каждой версии.
